هندوستان می تواند در آموزش عالی به کانون جهانی تبدیل شود. دستیابی به این امر بدون اینکه به دولت فشار زیادی وارد شود، میسر خواهد بود.

برنامه گذشته اقتصادی، تحت عنوان "سیاست گذاری صنعتی" بر روی اهمیت انتخاب بخش های به خصوصی برای تمرکز و ترویج  تاکید داشت. انتظار می رفت که این سیاست ها فضای کافی را برای توسعه همه جانبه به وجود آورد. سیاست های صنعتی در اعتراضات سهیم است، البته استدلال می شود که دولت نباید در دام بازنده و برنده بیافتد. اما حقیقت این است که انگلیس، آلمان و سایر ملت ها در خلال انقلاب صنعتی و اخیراٌ چین تاثیر شگرفی در صنعت هند داشته اند. می خواهم بدون ورود به این مبحث متذکر شوم که دولت هندوستان می بایست در دو مقوله گردشگری پزشکی و آموزش عالی اقدامات ویژه ای به عمل آورد.

در اوایل دهه ۱۹۹۰ هندوستان گام های بلندی را دراین زمینه برداشت. اما به نظر می رسد در این بخش کاستی هایی وجود دارد و سایر کشورها از ما پیشی گرفته اند. باید بیشتر تلاش کنیم. از دیگر بخش هایی که قابل دستیابی است کانون جهانی آموزش عالی شدن است. پیشرفت در این بخش بدون تحمیل فشار بر روی دولت امکان پذیر است. می خواهم با توجه به تخصص خود بر روی دومین حوزه تمرکز کنم.

از یونان باستان در قرن نوزدهم و ایالت متحده در قرن بیستم، شواهد حاکی از این است که وقتی ملتی در آموزش عالی و تحقیقات موفق باشند به طبع توسعه اقتصادی بالایی هم خواهند داشت. به دلایل تاریخی هندوستان نقاط قوت زیادی در این حوزه دارد. اولاٌ با وجود اینکه هندوستان در زمان استعمار انگلیس لطمه بسیاری خورد، اما یک مزیت هم داشت و آن اینکه آنها هنگام ترک هند زبان خود را برایمان به جا گذاشتند. انگلیسی مهم ترین زبان دنیاست و امروز هندوستان ذاتا از این مزیت برخوردار است. ثانیاٌ به لطف دور اندیشی بنیانگذاران هند خصوصاٌ جواهر لال نهرو ، هندوستان گام بلندی را در گسترش آموزش عالی و روحیه علمی برداشت و "آی آی تی اس" ، "آی آی ام اس" و دانشگاه های خوبی تاسیس شد.

می توان مزیت این تاریخ را از داده های غیر مستقیم دریافت. آمریکا برنامه تحصیلی جامعی را برای آموزش خارج از کشور دارد که به موجب آن تعدادی از دانشجویان دانشگاه های خود را برای مدتی برای تحصیل به سایر کشور ها می فرستد. در سال تحصیلی ۲۰۱۴-۲۰۱۵،  ۳۱۳۴۱۵ دانش آموز تحت این برنامه برای تحصیل به کشور های دیگر سفر کردند. بیشترین آمار مربوط به انگلیس می شود(۱۲.۲ %)، پس از آن ایتالیا (۱۰.۸ %) و اسپانیا (۹ % ) رتبه های بعدی را به خود اختصاص داده اند. نکته غافلگیر کننده اینجاست که هندوستان هم رتبه چندان بدی ندارد و چهاردهمین مقصد محبوب(۱.۴%) برای علم آموزی به شمار می رود.

هندوستان می تواند با تقویت این جریان و مهیا کردن بستری برای شکوفایی دانشگاه ها و موسسات خصوصی انتخابی برای دانش آموزان سراسر دنیا باشد. این یک کار خیر خواهانه نیست. هدف باید تامین  آموزش عالی با کیفیت برای دانشجویان خارجی و کسب در آمد از آن باشد (البته توصیه می کنم برای دانشجویان کشورهای فقیر کمک هزینه در نظر گرفته شود).

شرکت های خصوصی که در این بخش سرمایه گذاری می کنند مستلزم انعطاف پذیری بیشتری در زمینه چگونگی پرداخت حقوق و برآورد هزینه هستند.در آمریکا، دانشگاه ها بر سر جذب اساتید مجرب با هم رقابت دارند بنابراین حقوق و حق التدریس ها کاملاٌ متنوع است.کاش دنیا این چنین نبود اما هست.هندوستان هم باید  این آزادی عمل را به دانشگاه های خصوصی بدهد.برخی از این دانشگاه ها به احتمال زیاد مشارکت خود را با دانشگاه های آمریکا ،انگلیس  و سایر کشور ها آغاز خواهند کرد که باید از این حرکت استقبال کرد.

امروز در ایالات متحده آمریکا و در برخی از دانشگاه های نمونه، شهریه سالانه رقمی بالغ بر ۶۰۰۰۰ دلار است. اگر دانشگاه های هندوستان آزادی عمل داشته باشند، می توانند تحصیلات با کیفیت مشابهی را با شهریه ۲۰۰۰۰ دلار ارائه دهند که همچنان سود آور است. برای ۴ سال تحصیل ،دانشجویان بیش از ۱۶۰۰۰۰ دلار پس انداز می کنند.ما باید نه تنها دانشجویان کشور های در حال توسعه بلکه دانشجویان کشور های ثروتمند را هم جذب کنیم.مزیت عالی این طرح این است که لازم نیست دولت زمینه سازی کند و بازگشت سرمایه  بسیار چشمگیر خواهد بود.

اغلب بزرگترین نقشه ها به دلیل اشتباهات فاحش ما ناکام نمی ماند بلکه به خاطر موارد کوچک به مخاطره می افتد.دولت باید به مسائل جزئی توجه کند.به عنوان مثال ،بهتر است دانشجویان ویزای دو ،سه یا چهار ساله دریافت کنند .به هر حال حتی اگر آموزش خوبی هم  ارائه شود دانشجو حاضر نمی شود هر ۶ ماه یکبار برای دریافت ویزای تحصیلی گرفتار بروکراسی اداری شود.این روزها گروه های واپس رونده هندوستان با نام  "هندوتوا" در صدد هستند هندوستان را عقب نگه دارند. اگر انستیتوها خواهان شکوفایی آموزش عالی هستند می بایست مانع تنظیم برنامه های تحصیلی توسط آنها شوند.

در این بخش شرکت ها و  پتانسیل کافی برای  سود دهی وجود دارد و زمانی که دولت زمینه اولیه را فراهم کند دانشگاه های خصوصی می توانند از آن بهره مند شوند و خدمات واقعی را ارائه دهند.همان طور که راتان تاتا در "آکسفورد کومپنیون" در مورد اقتصاد هندوستان نوشته است اگر سیاست های درستی اعمال شود،هندوستان از استعدادهای مهندسی و علمی کشور بهره مند خواهد شد تا ارزش گذاری کند.

البته مقررات هم ضروری هستند اما هدف اصلی مقررات نباید کنترل حقوق کارمندان، برنامه درسی یا سخنرانی در محوطه دانشگاه باشد، بلکه می بایست حصول اطمینان از فریب نخوردن دانشجویان باشد. چندین موسسه خصوصی آموزشی دانشجویان را با دادن اطلاعات نادرست در مورد سابقه کار خود یا حق التدریس گمراه می کنند. برخی از آنها با شهریه ناچیزی ثبت نام می کنند و آنرا در طول سال تحصیلی افزایش می دهند. ما نیازمند مقررات هوشمند و محکمی هستیم که با این رفتار ها مقابله کند. در این طرح جدید،کیفیت دانشگاه ها تنها با وجود دارا بودن  استاندارد های بالای بین المللی متفاوت خواهد بود.این امر اجتناب ناپذیر است.اگر تلاش کنیم تا ۸۰۰ دانشگاه با استاندارد یکپارچه  داشته باشیم (در فوریه ۲۰۱۷ ،هند ۷۸۹ دانشگاه داشت) می توانیم به شکل یکسانی در حد متعارف قرارگیریم.

واقعیت این است که احتمالا دانشگاه های خصوصی برای تحصیل در رشته های سود آور بازرگانی مناسب اند.حال آنکه پیشرفت کشور به شعر و ادبیات و ریاضیات محض هم بستگی دارد که ارزش تجاری فوری کمی دارند.

مزیت تبدیل شدن به یک مرکز آموزش جهانی این است که می تواند درآمد زایی زیادی داشته باشد و دولت می تواند برای تامین سایر شاخه های آموزشی به شهروندان خود قبول مسئولیت کند. دولت همچنین می بایست مسئول این باشد که مطمئن شود تمام شهروندان هندی با سواد شوند. واقعیتی که نمی توان آن را نادیده گرفت این است که بسیاری از اقشار مستضعف جامعه باید از آموزش رایگان بهره مند شوند.

اما حتی با وجود این اخطار ها، نسبت سرمایه گذاری به بازگشت پول برای دولت در بخش آموزش تناسبی ندارد در نتیجه بخش های اندکی می توانند با آن هماهنگ شوند.

نویسنده سی مارکس، استاد دانشگاه کورنل و اقتصاد دان و مشاور ارشد اسبق "ورلد بانک" رییس موسسه بین المللی اقتصادی که برای سرمایه گذاری به کشورهای دیگر وام می دهند.

ملاحظه: هند پتانسیل خوبی برای جذب دانشجویان خارجی دارد و در سالهای اخیر، دانشگاه ها و موسسات آموزشی متعددی افتتاح شده و دولت درصدد افزایش درآمد از طریق جذب دانشجویان خارجی است، اما بروکراسی های پیچیده اداری، فقدان اساتیدی مجرب و کارآمد و غیرو باعث می گردد که بسیاری از دانشجویان خارجی هند را به عنوان مقصد اصلی خود انتخاب نکنند.

روزنامه:ایندین اکسپرس   مورخ: ۱۵ سپتامبر

سال ۱۳۹۶